Voorbereid: hoe weerbaar ben jij eigenlijk bij een crisis?
34.000+ mensen volgen Alexander's favoriete nieuwe tools, tips en inzichten
Deze week was crazy. We lanceerden Smartphonevrij Opgroeien, het boek van de ouderbeweging. Én we presenteren volgende week Voorbereid, een baanbrekende journalistieke gids over hoe goed Nederland is voorbereid op crises, en wat je zelf daaraan kunt doen. Én ik zat bij Eva over AI.
4 DINGEN DIE IK VOND OP INTERNET
Ademhalingsoefeningen helpen me altijd supergoed als ik gestrest ben (in een week als deze wel fijn)! Deze mini-site, geoptimaliseerd voor je telefoon, is top.
Slim idee om audioboeken te verkopen als een soort moderne cassettes voor kinderen.
Nederlands bedrijfje dat coole, unieke lampen maakt van laboratoriumglas.
Taiwanese website met prachtige foto’s van hypermoderne verbouwing van scholen daar.
‘SOCIAL MEDIA’ BESTAAN NIET MEER
Inzichtelijk artikel van Derek Thompson over de sluipende televisificatie van alles: social media, podcasts en AI-tooltjes die allemaal eindigen als de oneindige videoflow die TV is. Fun facts:
De consumptie van videopodcasts groeit twintig keer sneller dan die van audio-only podcasts, en meer dan de helft van ’s werelds populairste shows brengt inmiddels ook een videoversie uit. YouTube is stilletjes uitgegroeid tot het grootste podcastplatform — en met afstand. Op Spotify is het aantal videopodcasts sinds 2023 bijna verdrievoudigd, en ze groeien daar veel harder dan de gewone, audio-only podcasts.
Tegenwoordig bestaat maar een klein deel van de tijd op Meta’s platforms — 7% op Instagram en 17% op Facebook — uit het bekijken van content van online “vrienden”. Het grootste deel van de tijd op beide apps gaat naar video’s, steeds vaker korte filmpjes die “unconnected” zijn: niet van vrienden, niet van accounts die je volgt, maar aanbevolen door AI-algoritmes die Meta heeft gebouwd als direct antwoord op de opmars van TikTok, die hun groei afremde.
OOK SOCIAL MEDIA WORDT AI
Voor Eva hebben we deze week Jort Kelder’s Instagram overgenomen en getoond dat AI-video’s van Jort beter bekeken worden dan de échte video’s die hij maakt.
We wilden laten zien dat je een social media-account helemaal kunt automatiseren met AI. Voor dit experiment maakte ik samen met Wietse Hage een pipeline met Relay, die realtime en automatisch prompts genereerde voor videomodel Sora 2 aan de hand van NOS-nieuwsberichten.
Na het klonen van Jorts gezicht en stemgeluid (een proces dat met de Sora-app een slechts een minuutje duurt) konden we onbeperkt social media content genereren, testen in het TikTok-algoritme en doorplaatsen naar Instagram bij succes.
Voor wie het zelf wil proberen is het nog even wachten totdat Sora 2 naar Nederland wordt uitgerold.
Mijn conclusie aan het einde van het item is dat we als samenleving moeten leren omgaan met een wereld waarin echt en nep binnen twee jaar niet meer te onderscheiden zijn. AI-video wordt zó goed en zó overvloedig dat verwarring onvermijdelijk wordt, zeker als het de meerderheid van wat we online zien gaat uitmaken. Dat maakt ons kwetsbaar, en kinderen nog meer. Daarom moeten we nu al werken aan weerbaarheid en bewustzijn — want dit gaat niet meer weg.
SMARTPHONES
Eerst waren het een paar ouders op een terras die buikpijn kregen van het idee dat hun jonge kinderen binnenkort aan de smartphone moesten.
Toen was er een eerste ouderavond. Een handvol mensen werd verwacht, maar de lerarenkamer bleek te klein voor het grote aantal ouders dat kwam opdagen.
De ouderavonden verspreidden zich van school naar school. Van stad naar stad. Tot op 60% van de scholen het ouderpact getekend werd -- op zoveel scholen in Nederland zijn er inmiddels ouders die zeggen: “wij stellen de smartphone nog even uit, wie doet mee? Dan is het makkelijker.”
Toen kwamen de huisartsen, de oogartsen de wetenschappers die massaal het initiatief van Smartphonevrij Opgroeien ondersteunden. In één weekend zetten 1400 artsen en wetenschappers hun handtekening onder het manifest. Toen kwamen de leraren. De agenten. De welzijnswerkers in de wijk.
En toen kwamen de politici. Eerst landelijk met advies door Vincent Karremans (VVD) met Hanneke van der Werf (D66), en toen lokaal. Met Marjolein Moorman (PvdA/GL) in Amsterdam en Martin Riesmeijer (D66) in Wageningen. En ook daar gaat het nu van stad naar stad naar stad.
Dit allemaal is gebeurd in iets meer dan één jaar tijd. Met ouders die keken naar hun kinderen, een toekomstvisioen zagen van eindeloze TikTok-feeds, smartphonezombies op het schoolplein en slaaptekort. Kinderbreinen die onder vuur liggen van big techbedrijven die niets liever willen dan hun volledige aandacht. Een toekomstvisioen van ouders die dachten: dit klopt niet, dit hoeft niet, dit willen we anders. En gelukkig kán het anders -- dat bewijst het boek, Smartphonevrij Opgroeien, en de informatiesite van de ouderbeweging.
Geen campagne van bovenaf, maar een golf van onderop — van mensen die elkaar aankijken en zeggen: laten we samenwerken om onze kinderen hun kindertijd terug te geven.
Deze week vertelde ik over de initiatiefnemers bij Pauw en de Wit (hele item) en het boek dat ik voor hen uitgeef, Smartphonevrij Opgroeien. Vijf dagen na uitkomen is het met 30.000 boeken in druk een ongekend succes, wat vooral veel zegt over hoe groot de smartphonetwijfel is bij ouders.
19 november van 20.30 tot 21.30 ondervraag ik, samen met andere ouders, de initiatiefnemers achter Smartphonevrij Opgroeien en auteurs Thijs Launspach tijdens De Grootste Ouderavond van Nederland. Bijwonen kan hier.
NOODPAKKETTEN
Maandag begint de overheid met een grote campagne: Denk Vooruit, over nut en noodzaak van noodpakketten. Op diezelfde dag komt onze nieuwe boek uit: Voorbereid, van Ot van Daalen.
Ik zit al jaren met Ot in een boekenclub (de boekenclub voor nerds, waar we computerboeken lezen…) en al jaren vertelt Ot over zijn prepperavonturen: over hoeveel moeite hij doet om een grotendeels cloudloos bestaan te leiden, niet-Chinese zonnepanelen op z’n dak heeft (das lastiger dan je denkt), een installatie heeft die bij stroomuitval de boel in z’n huis kan overnemen en nog veel meer. Ik ken niemand die zoveel weet over (digitale) weerbaarheid, als Ot.
Nu denk je misschien ‘klinkt als een gekkie’, maar Ot is naast nieuwbakken auteur ook advocaat (!), rechter (!!), cybersecurityexpert (!!!) én medeoprichter van burgerrechtenbeweging Bits of Freedom (!!!!). Ot is no joke.
Hij heeft AL zijn kennis over crisisvoorbereiding én twee jaar lang onderzoek gebundeld in ons nieuwe boek: Voorbereid. Zodat we allemaal een beetje weerbaarheid van Ot kunnen lenen. Je kunt ‘m nu voorbestellen.