OpenAI-oprichter deelt angstaanjagend idee over AI-bewustzijn

Oct 16, 2025

Een belangrijk concept uit de huidige AI-revolutie is het idee van ‘scaling laws’. Dat houdt in dat AI-systemen voorspelbaar beter worden naarmate je ze meer data en rekenkracht geeft. Simpel gezegd: je hoeft geen nieuwe dingen uit te vinden, maar simpelweg huidige AI-systemen opschalen met meer data, chips en energie.
Deze week krijgt de nieuwsbrief van Jack Clark, een van de vroege medewerkers van OpenAI en later mede-oprichter van Anthropic, veel aandacht. Daarin schrijft hij dat hij niet eens zeker hoeft te weten of deze systemen écht bewustzijn hebben om zich op dit moment zorgen te maken. Het feit dat taalmodellen steeds vaker doen alsof ze bewustzijn hebben — dat ze lijken te weten dat ze een tool zijn — is genoeg om ongemakkelijk van te worden. Lees zijn stuk en huiver.

POM & APOCALYPS

18 november staan we met POM weer in de Rode Hoed voor live opnames van onze podcast. Het thema is deze keer Apocalyps! Het belooft een gezellige avond te worden. De laatste kaarten koop je hier.

Ik denk dat laatste tijd veel over een nieuw soort artiest: geen schilder of pianist, maar de moderne mediakunstenaar — iemand die de aandacht grijpt met moderne middelen — vaak half grap, half maatschappijkritiek.
Denk aan Riley Walz die een website maakte waarop je live op een kaart kon zien waar parkeerwachters in San Francisco rondreden, zodat je boetes kon ontwijken.
Of Dries Depoorter die met AI politici tijdens Kamerdebatten in de gaten hield en automatisch screenshots maakte als die politici afgeleid waren door hun telefoon.
Het is kunst die viraal gaat omdat ze iets blootlegt (onze drang naar aandacht, technische kwetsbaarheden), maar ook omdat dit soort mediakunstenaars journalisten op hun wenken bedienen: de projecten hebben ingebouwde viraliteit en voor journalisten is dat als zuurstof. Check het werk van Riley Walz, Dries Depoorter en Oobah Butler. En luister de hele aflevering van POM voor een gesprek over moderne mediakunst.

Als je wilt voorkomen dat je kinderen de hele herfstvakantie aan het doomscrollen zijn, dan is Cinekid Festival een goeie tip. Van 11 t/m 26 oktober verandert Pathé Amsterdam Noord — en meer dan 40 andere locaties door heel Nederland — in een film- en mediafestival speciaal voor kinderen van 3 t/m 14 jaar.
Met films, VR-installaties, AI-experimenten en workshops waar ze zelf dingen kunnen maken.
Een van de highlights (die ik zelf graag had willen meemaken als kind): de AniMagie-workshop waarbij je tekening met behulp van AI wordt omgetoverd tot een dansende animatie, direct te zien in een fantasiewereld op de muur. Tickets koop je hier.

Temu en Aliexpress — move over. Ik heb nog geen reclame gezien voor Joybuy, maar volgens mij is dat een site om in de gaten te houden. Het is een nieuwe, Chinese concurrent voor Bol.com, Coolblue en Amazon, en het betreedt nu stilletjes de Europese markt. Ze nemen Nederland serieus, want vandaag besteld is morgen in huis — dus er zit al een warehouse bij ons in de buurt.
Eigenaar is JD.com, een groot Chinees e-commerceconcern dat bekendstaat om razendsnelle logistiek en agressieve expansiestrategieën — en dat onlangs een stevig belang (bijna 32%) in MediaMarkt’s moederbedrijf Ceconomy heeft verworven, met de ambitie om de keten volledig in te lijven en de Europese markt op stelten te zetten. Sommige producten, zoals specifieke elektronica, zijn echt heel goedkoop. Dat wordt nog wat.

In The Economist las ik een heerlijk vreemd verhaal over Britse telefooncellen. De klassieke rode hokjes zijn al lang passé; hun grijze, plastic opvolgers worden nu door BT omgebouwd tot digitale reclamezuilen met gratis bellen en wifi.
Alleen: in sommige buurten bleken die gratis telefoontjes vooral handig voor… de lokale drugseconomie. In Tower Hamlets, een wijk in Londen, was op beelden van beveiligingscamera’s te zien dat maar liefst 72 van de 80 bellers op één dag de kiosk gebruikten om drugs te kopen.
De mensen stonden keurig in de rij om 1,5 miljoen euro aan drugs te kopen via de populairste kiosk.

Als ondernemer of ZZP’er moet je zelf een beetje nadenken over je pensioen. Een handige tool om te bekijken of je het goed geregeld hebt is ProjectionLab.
In die tool zie je een grafiek van je vermogen tijdens je levensloop, en je kunt zelfs Monte Carlo-simulaties draaien op verschillende inflatie- en rentescenario’s.
Zo kun je de kans inschatten hoe je vermogen eruit zou kunnen zien na jaren vol financiële stress — stel bijvoorbeeld een ‘jaren 30-achtige depressie’ — en bepalen hoe robuust je plan werkelijk is.

In de continue strijd om van m’n telefoonverslaving af te komen heb ik nu twee dingen die voor me werken:
- Brick, een magnetisch kastje die je ergens ophangt in je huis. Standaard worden verslavende apps in je telefoon ‘gebricked’, en je kunt er pas bij als je fysiek naar je Brick toeloopt om de app te ontgrendelen. Ik heb ‘m bij de voordeur hangen en dat is net teveel gedoe om te TikTokken.
- Filterbox, een app alleen voor Android, die al je pushberichten verbergt, behalve als er een bepaald keyword in voorkomt. Zo krijg ik nog steeds pushberichten als ouders van de vriendjes van m’n kinderen vragen of m’n kids willen spelen, maar blijven de berichten anders standaard opgespaard voor een later moment.
We brengen binnenkort het officiële boek op de markt van de ouderbeweging Smartphonevrij Opgroeien, met praktische tips over hoe je de smartphone zo lang mogelijk kan uitstellen bij je kinderen. Er zijn nu 3500 boeken voorgesteld. Nog 1000 te gaan voordat we ons doel van 4500 bereiken.

Wat moet er écht in je noodpakket zitten? Deze Nederlandse Substack heeft een lijst van de vier belangrijkste dingen: noodradio, powerbank, water en aanstekers.
Ik hou van nerds die de moeite nemen om de standaard inhoud van hun backpack tot in detail te beschrijven. Zoals deze nerd:

Deze nieuwsbrief bevat affiliatelinks.